ریشه‌ها و نتایج انقلاب اسلامی ایران: دیدگاههای نیکی کدی

 انقلاب اسلامی ایران و پیامدهای پس از آن، بویژهظهور جمهوری اسلامی، از موضوعات جذاب و گیرا برای محققان و اندیشمندان غربی بودهاست. هر یک از آنها به طریقی کوشیده‌اند چرایی و چگونگی وقوع این رویداد بزرگ درتاریخ معاصر ایران را تحلیل نمایند. نیکی آر.کدی، مورخ نام آشنای امریکایی، ازجمله این افراد است. این مقاله با مرور پرسش اصلی کدی دربارة انقلاب اسلامی آغازمی‌شود و با بررسی چهارچوب تحلیل وی از انقلاب ایران، به ویژه دیدگاه وی دربارهچرایی ظهور «تشیع انقلابی» و چگونگی رابطه میان ایدئولوژی و انقلاب در انقلابایران ادامه می‌یابد. دیدگاه کدی دربارة چرایی ظهور اسلام انقلابی در انقلاب ایرانذیل مدل «سازمانی» که به تحلیل ایدئولوژی در چهارچوب منازعه سازمان یافته برایبدست آوردن قدرت می‌پردازد، جای می‌گیرد. این مدل را با دو مدل دیگر دربارة رابطهایدئولوژی و انقلاب یعنی مدلهای «ذهن گرایانه» و «گفتمانی» مقایسه کرده و کوشیده‌ایمبا تکیه بر این دو مدل جایگزین، نواقص و امتیازات دیدگاه کدی را روشن سازیم. درپایان پس از طرح تحلیل کدی از وضعیت کلی سیاستهای جمهوری اسلامی به بررسی انتقادیدیدگاه وی دربارة انقلاب اسلامی ایران پرداخته‌ایم.